"Ταράτσεν πάρτι":

"Ταράτσεν πάρτι": (απο διήγημα του μεγάλου θεατρικού συγγραφέα Δημήτρη Ψαθά για την μάχη της Αθήνας τον Δεκέμβρη του 1944): "Η μέρα είναι λαμπρή. Κάτω απ’ το σπίτι μου συμβαίνουν πράγματα περίεργα. Στέκομαι στο παράθυρο και βλέπω πολλά παιδιά με όπλα κι έναν που φαίνεται αρχηγός τους να τους λέη: "Ακούστε συναγωνιστές. Εσείς θα ακροβολιστήτε εδώ..οι άλλοι εκεί. Εσείς οι δέκα πιάστε αμέσως εκείνη την ταράτσα. Αν οι Εγγλέζοι δεν χτυπήσουν, δεν θα ρίξετε. Αν σας χτυπήσουν, βαράτε στο ψαχνό. Πάρτε πυρομαχικά! Ο αρχηγός δείχνει την δική μου ταράτσα κι εξηγεί στα παιδιά πώς να ταμπουρωθούν. Αρχίζω να μην αισθάνωμαι καλά γιατί απ’ όσα αντιλαμβάνομαι πρόκειται να συμβούν τα εξής ευχάριστα: Σε 5 λεπτά θα έχω πάνω απ’ το κεφάλι μου μια ομάδα με ντουφέκια, ένα πολυβόλο και άλλα ανάλογα. Επάνω στην ταράτσα μου το πολυβόλο των ελασιτών. Απέναντι στον δρόμο το τανκ των Εγγλέζων. Θα κελαϊδά το πολυβόλο απ’ την ταράτσα και θ’ απαντά το τανκ από τον δρόμο. Βροντά η πόρτα. "Ποιος είναι;", "Άνοιξε, συναγωνιστής", "Αμέσως". Τσακίζομαι ν’ ανοίξω και βλέπω μ’ ευχαρίστηση ότι η φαντασία μου και η πραγματικότητα είναι δύο πράμματα που δεν υπερβάλλουνε πολύ το ένα τ’ άλλο. Ίσα-ίσα, που η πραγματικότητα σήμερα..τρέχει πολύ γρηγορότερα κι’ εγγίζει περιοχές όπου η φαντασία μου στέκεται μουδιασμένη. Δέκα ντουφέκια, ένα πολυβόλο, μια κάσα πυρομαχικά κι ένα καλάθι με χειροβομβίδες είναι οι επισκέπτες μου που τους καλωσορίζω με παγωμένα μειδιάματα. "Από πού πάνε στην ταράτσα, συναγωνιστή;", "Από δω, συναγωνιστή", "Ποιος κάθεται στο σπίτι,

συναγωνιστή;" Στο σπίτι κάθομαι εγώ και η οικογένειά μου. Οπλίζομαι μ’ όλο το απόθεμα της ευγένειας που ήταν δυνατό να διαθέτω και ρωτώ τα ντουφέκια μήπως τυχόν καμιά γειτονική ταράτσα θα τους εβόλευε καλύτερα. Γι’ απάντηση ακούγονται γκραγκ και γκρουγκ τα βήματα των συναγωνιστών που ανεβαίνουν την εσωτερική σκάλα του σπιτιού προς την ταράτσα. Να την που ανέβαινε κι η κάσσα με τα πυρομαχικά. Να το που ανεβαίνει και το καλάθι με τις χειροβομβίδες. Η λατρευτή μου σύζυγος έχει αποκτήσει μια συμπαθητική χλωμάδα που της δίνει στο πρόσωπο μια απέραντη ευγένεια. "Τι πρόκειται να γίνη τώρα;" "Τώρα, αγαπητή μου, αν αντιλαμβάνομαι καλά θα γίνουν στο σπίτι μας πράμματα σπουδαία. Κατά πάσαν πιθανότητα, θα έχωμε επισκέπτες που μπαίνουν απ’ τους τοίχους", "Πώς δηλαδή;", "Τους τρυπάνε λιγάκι απρεπώς", "Τι θέλεις να πης;", "Θέλω να πω ότι οι επισκέπτες αυτοί στην αντικειμενική γλώσσα λέγονται οβίδες. Στην υποκειμενική όμως γλώσσα των ανθρώπων λέγονται λαχτάρα", "Και τι θα γίνη λοιπόν;", "Εσύ τι λες να γίνη;", "Είσαι ο αρχηγός της οικογένειας. Περιμένω τις αποφάσεις σου..2 λύσεις υπάρχουν. Πρώτον, αν θέλης ν’ ανέβης στην ταράτσα, να πάρης κι εσύ κανένα όπλο. Αν δεν το προτιμάς, τότε πρέπει να άρης τον κράββατόν μας και να φύγουμε απ’ το σπίτι μας το γρηγορώτερο". Άξαφνα απ’ την ταράτσα μου ακούεται τραγούδι: "Εμπρός ΕΛΑΣ για την Ελλάδα το δίκηο και τη λευτεριά! "Τεντώνω το αυτί. Τραγουδάνε! Υπολογίζω ότι ο θάνατος μπορεί να βρίσκεται στον δρόμο και με πιάνει μια ακατάσχετη βιασύνη. "Τον κράββατον, λατρευτή μου", "Μπρος, λοιπόν", "Να σου εξηγήσω γιατί", "Περιττό, αγαπητέ μου". Το ν’ αρπάω ένα ντουφέκι και να χτυπηθώ με την αγγλική αυτοκρατορία μού φάνηκε τόσο τερατώδες, ώστε θα ’πρεπε να κάτσω έναν αιώνα να το συζητώ για να το χωνέψω απλώς. Καθώς κατέβαινα τις σκάλες, βλέπω ένα παιδί ξυπόλητο, 20 ετών, ν’ ανεβαίνη πηδώντας μ’ ένα κουμπουροντούφεκο στο χέρι. "Πούθε πάνε στην ταράτσα, συναγωνιστή;", "Από δω, συναγωνιστή", "Ευχαριστώ πολύ", Κι’ ανεβαίνει την ανεμόσκαλα σφυρώντας "Εμπρός ΕΛΑΣ για την

Ελλάδα". Πολλές φορές σκέφτηκα επάνω στον Δεκέμβρη. Κάθε φορά που το επιχειρώ θυμάμαι το ήρεμο χαμόγελο τούτου του παιδιού που ανέβαινε σφυρίζοντας επάνω στην ταράτσα του σπιτιού μου, μ’ ένα κουμπουροντούφεκο να χτυπηθή με την βρετανική αυτοκρατορία. Κι’ όλες τις λογικές μου σκέψεις τις παρασύρει και τις καταπλημμυρά ο θαυμασμός" (η ορθογραφία όπως στο πρωτότυπο) Το διήγημα του Δημήτρη Ψαθά για τον Κόκκινο Δεκέμβρη του 1944 στην πραγματικότητα είναι μια συγκλονιστική αποτίμηση της προσωπικής του στάσης. Ο Ψαθάς ήταν Εαμικός δημοσιογράφος (κάτι που σήμερα δεν είναι πολύ γνωστό), ο οποίος απομακρύνθηκε απο το ΕΑΜ μετά την απελευθέρωση. Αναδείχτηκε σε κορυφαία υπογραφή στη ναυαρχίδα του καθεστωτικού Τύπου (Συγκρότημα Λαμπράκη), στο Θέατρο ("Το στραβόξυλο", "Ο εαυτούλης μου", "Οι ελαφρόμυαλοι", "Μαντάμ Σουσού", "Φον Δημητράκης", "Ζητείται ψεύτης", "Ένας βλάκας και μισός", "Φωνάζει ο κλέφτης", "Ξύπνα Βασίλη", ο "Αχόρταγος","Οι ατίθασοι", "Ο αφελής", "Το ανθρωπάκι" κ.α), στο Βιβλίο (έγραψε περίπου 40 τόμους), στο Σινεμά (με σενάρια για 14 ταινίες). Όμως ο Δεκέμβρης του 1944 επανέρχεται στη μνήμη του. Έτσι, σε μεταγενέστερο χρόνο απο την "μάχη της Αθήνας", γράφει αυτό το διήγημα, όπου, με τον "ουδέτερο" νοικοκυραίο, που μπαίνουν ΕΛΑΣίτες στο σπίτι του και γίνεται τρομαγμένος συμπαθούντας που όμως δεν τολμά να πάρει το τουφέκι, ομολογεί τον θαυμασμό του για τους μαχητές του ΕΛΑΣ αλλά και παραδέχεται, με θάρρος, πως δείλιασε την κρίσιμη στιγμή. Που πολλές φορές σκέφτηκε αν ο Δεκέμβρης "ήταν ένα σφάλμα, όμως ποτέ δεν μπόρεσα να καταλήξω σε συμπέρασμα. Κάθε φορά που το επιχειρώ θυμάμαι το ήρεμο χαμόγελο τούτου του παιδιού που ανέβαινε σφυρίζοντας επάνω στην ταράτσα του σπιτιού μου,μ’ένα κουμπουροντούφεκο να χτυπηθή με την βρετανική αυτοκρατορία. Κι’όλες τις λογικές μου σκέψεις..τις καταπλημμυρά ο θαυμασμός".